Chí Phèo – “Hậu” hiện đại

Chí Phèo – “Hậu” hiện đại

Phạm Lưu Vũ

Ta là một kẻ có chí. Điều này thì không cần phải nghi ngờ. Bước chân ra khỏi làng, ta lẩm nhẩm một câu vừa nghe được từ lão hàng xóm: “Đã mang tiếng ở trong trời đất / phải có danh gì với núi sông“.  Ta cần phải lập danh? Điều đó thì rõ rồi. Vấn đề là phải có một cái đích nào đó để phấn đấu, theo đuổi. Đuổi kịp rồi thì lại phải vượt qua, vượt càng xa càng tốt… Bình sinh, ta ghét cay ghét đắng sự tầm thường. Ta chỉ hâm mộ mỗi sự nổi tiếng mà thôi. Nổi tiếng – đó chính là cái đích phấn đấu của ta. Nhưng khái niệm ấy chung chung quá, trừu tượng quá. Phải tìm một cái đích trực quan hơn. Trên đời ai là người nổi tiếng nhất? Kẻ đó sẽ là cái đích cụ thể, bằng xương bằng thịt để ta phấn đấu, để ta đuổi kịp, đuổi kịp rồi vượt qua. Ta tìm đến một vị học giả ở phố huyện.

Nghe nói vị học giả này đọc nhiều sách lắm, đọc đến nỗi méo cả mồm đi. Trong nhà ông ta, sách chất cao đến trần, sách chật cả lối đi, thậm chí ngồi ỉa cũng phải dựa lưng vào sách… Chắc chắn vị học giả ấy sẽ tHỏa mãn yêu cầu của ta. Nghe ta hỏi, vị học giả méo mồm ngẫm nghĩ một lát rồi trả lời: “Từ khi lão biết đọc sách đến nay, đã sáu chục năm có lẻ. Song chưa thấy ai nổi tiếng hơn cái lão Chí Phèo ở làng Vũ Đại!“. Chí Phèo là người nổi tiếng nhất? Vị học giả đó đã phán thì không thể sai. Vậy Chí Phèo sẽ là cái đích để ta vượt qua. Ừ thì Chí Phèo! Tay này ta biết. Có cả truyện viết về lão hẳn hoi. Cả cái làng Vũ Đại gì ấy nữa. Làng đó đâu có khác gì làng của ta. Cũng rặt một hạng nông dân chân đất mắt toét thấp cổ bé họng coi vợ như giời coi giời bằng vung coi vung bằng bảo bối… Vậy thì, làng Vũ Đại đã sản sinh ra một Chí Phèo – vĩ nhân nổi tiếng nhất mọi thời đại, tại sao làng ta lại không thể sinh ra ta, người sẽ còn nổi tiếng hơn cả Chí Phèo gấp nhiều lần?

Một khi tâm đã phát tiết thì trí phải động đậy. Thế là ta bắt đầu nghiên cứu về Chí Phèo và hành trì công án theo đúng “hệ thống“ của Chí. Ta bất ngờ phát hiện ra Chí có mấy tư tưởng lớn. Đại khái:

Thứ nhất, rạch mặt ăn vạ.

Thứ hai, một khi đã không mở miệng thì thôi, đã mở miệng thì chửi cả làng.

Thứ ba, không ngán thằng nào, dù nó to đến đâu cũng nhất định thắng, thắng bằng mọi giá, bằng mọi kiểu trên đời.

Thứ tư, gặp trường hợp khó thắng quá thì quay trở lại áp dụng tư tưởng thứ nhất.

Thứ năm, thắng rồi thì phải biết sướng, biết khuếch trương cái sướng dù thân mình chỉ còn thở hắt ra.

Thứ sáu, có hai loại sinh vật vẫn có thể tồn tại và phát triển tốt mà chỉ nhờ vào những cái sướng ấy là rùa và ốc sên (trong quá khứ, chúng đã từng thắng trong mấy cuộc chạy thi với thỏ).

Thứ bẩy, gặp kẻ yếu bóng vía thì xòe lửa dọa đốt nhà.

Thứ tám, thiên đường = bờ sông + rượu + trăng + gió + gái (Thị Nở).

Thứ chín, cháo (+hành) cứu rỗi thiên hạ.

Ta hành trì những tư tưởng trứ danh đó một ngày, hai ngày rồi ba ngày… Kết quả thật bất ngờ.

Một hôm ta đang bôn ba trên đường, đầu óc đang mải suy ngẫm đến bậc vĩ nhân họ Chí thì bỗng có một gã lùn tịt, đầu nhẵn thín như quả bưởi, mặt tròn xoe như cái thớt ở đâu chạy tới túm lấy ta rối rít: “Ôi! Minh chúa, minh chúa, kẻ hèn này đợi minh chúa ở đây đã lâu…“. Ta hơi ngạc nhiên. Song chỉ thoáng cái thôi. Ta lập tức hiểu ra rằng gã lùn này muốn tôn ta làm chúa để theo hầu điếu đóm đây. Thế thì còn gì bằng. Nhưng tại sao nó lại tình nguyện như vậy? Ta đã kịp ngôn câu nào đâu? Cái này đích thị là “hữu xạ tự nhiên hương“ đây. Trước kia ta cũng từng thử sức viết lách ba lăng nhăng, cũng từng ra sân khấu diễn những vai này, vai nọ… song mãi chẳng thấy có ma nào săn đón. Vậy mà bây giờ, chỉ cần tu tập cái công án kia có mấy ngày, xung quanh ta đã toả ra một vầng hào quang có sức hút như nam châm vĩnh cửu. Cái thứ hào quang ghê đến như thế thì chỉ có thể có tên là hào quang Chí Phèo. Nó hấp dẫn đến nỗi lập tức có kẻ tôn ta làm chúa. Cứ cái đà này thì chẳng mấy chốc, ta sẽ có cả đàn lâu la cho mà xem. Và, công cuộc cứu rỗi hồn vía của thiên hạ theo cái định hướng cháo hành vừa sáng tạo, vừa thông minh tuyệt đỉnh kia của Chí Phèo tiên tổ, biết đâu sẽ nhờ vào lũ lâu la ấy mà thành công rực rỡ chưa biết chừng.

Quả nhiên vài hôm sau lại có thêm một thằng cao ngẳng, người mảnh khảnh, mặt dài như cái bơm, cặp môi dày như hai con đỉa trâu, tìm tới xin bổ sung vào chân điếu đóm. Không những thế, thằng môi dày còn dắt theo một đám đệ tử. Thì ra ngày trước, chính nó cũng từng say mê tu tập một loại công án, nhưng không phải công án Chí Phèo, mà là một thứ công án ngoại lai có tên A Q. Đó là tên của một vĩ nhân dở hơi người làng Mùi ở tận bên Tàu. Nghe nói vĩ nhân ấy cũng được chép trong sách của lão Lỗ Tấn Lỗ Tạ gì đấy. Dù sao thì công án đó cũng có tác dụng tạo ra xung quanh nó một vầng hào quang, tuy có yếu hơn vầng hào quang Chí Phèo của ta, song cũng đủ để nó thu nạp được khối đệ tử. Nói đến công án ngoại lai thì còn phải kể đến một thằng nữa. Thằng này người lẻo khoẻo như cây sậy, nhưng luôn tự coi mình là tráng sĩ, suốt ngày mơ chiến đấu với những gã khổng lồ hoặc cối xay gió. Công án của nó có tên Đông-Ki-Sốt. Tất nhiên, cái thứ công án của bọn mũi lõ mắt xanh xa lắc xa lơ đó làm sao có thể so sánh với những tư tưởng quốc hồn quốc túy của Chí Phèo trứ danh được. Nên nó mới phải tìm đến bái ta làm minh chúa.

Rồi tiếp đến một thằng cũng lùn, nhưng được cái mặt vuông như cái bánh chưng, nom ra dáng con nhà võ. Thế mà nghe nói nó từng làm nghề thầy giáo, là giáo sư. Hừ! Đời này thiếu cha gì giáo sư. Khi xưng danh họ còn ghép thêm một cái học vị cao ngất ngưởng vào đấy nữa cho nó oách, gọi là giáo sư tiến sĩ (viết tắt là GSTS, mà trên đời có một gã cao bồi Viễn Đông tên Đặng Thân cứ nhất định “phiên“ thành: “Gia Súc Thiến Sót“). Cái mặt kia thì sư xiếc nỗi gì? Có mà sư hổ mang! Hình như nó từng có tiền sự phá trinh học trò nên bị đuổi khỏi nghề. Ôi! nếu quả thực như thế thì có mà đuổi hết. Bởi thiên hạ ngày nay có thầy nào mà lại không phá trinh học trò? Những bộ óc ngây thơ, trong sáng, mới toanh như những tờ giấy trắng chẳng phải đã bị hết thầy nọ nhồi đến thầy kia nhét, làm cho chúng mất toi sự trong trắng, ngây thơ đi đấy sao? Đồng ý là muốn tồn tại trong cuộc đời này thì con người ta đừng bao giờ mơ tới việc giữ gìn trinh tiết. Song cái sự phá trinh tư tưởng kia thì các thầy không thể phủ nhận hay cãi chày cãi cối được. Chính ta còn bị mất trinh từ trong giấc mơ kia thì sao! (câu hát gì mà từ thuở lên ba tuổi ta đã phải hát đi hát lại mãi í nhẩy?). Thôi, không mất thì giờ với cái vụ trinh tiết con khỉ con tườu đó nữa.

Tiếp theo đến mấy chục thằng đầu đường xó chợ, chuyên cướp của hiếp dâm tìm đến bái ta làm đầu lĩnh. Lũ này càng về sau ta càng thấy chúng đặc biệt hữu dụng. Gì chứ cái khoản cướp, hiếp và đéo ấy thì hệ tư tưởng của Chí Phèo trứ danh đâu có cấm. Ngay cả ta cứ nghĩ đến đàn bà là lập tức toàn thân nổi gai ốc, bao nhiêu lông lá trong người dựng hết cả lên. Ta thu nạp tất tần tật. Ta từng đọc sách thánh hiền, cũng võ vẽ đôi câu chữ Nho mang ra gắn vào chỗ này chỗ nọ, được việc ra phết. Song ta chỉ đắc ý mỗi câu: “dụng nhân như dụng mộc“.  Ta sẽ sử dụng lũ lâu la này, tùy sở trường, sở đoản mà huy động. Dài thì làm cán cuốc, cán thuổng, ngắn thì làm cán búa, cán rìu… chắc chắn sẽ được việc.

Và ta đã thành công. Cái đám lâu la đa tài, đa dâm, đa dục, đa nhân cách ấy của ta cứ theo cấp số nhân mà tăng mãi không ngừng, chẳng mấy chốc đã đàn đàn, lũ lũ. Danh của ta cứ thế nổi lên vùn vụt như diều gặp cơn dông. Công cuộc hoằng dương tư tưởng Chí Phèo hầu như không gặp sự trở ngại nào đáng kể. Có kẻ mới nghe hơi đã lập tức thông suốt mọi lý sự của Chí. Thì ra nó vốn có sẵn cái bản năng Chí Phèo từ thuở cha sinh mẹ đẻ rồi. Mà chẳng riêng gì một hai trường hợp ấy. Ta đã nhanh chóng phát hiện ra rằng cả xứ sở này, ai ai cũng đều có sẵn cái “gien“ Chí Phèo từ trong trứng, ai cũng có thể sẵn sàng trở thành một gương Chí Phèo điển hình tiên tiến hoặc chiến sĩ thi đua…

Ta bèn noi theo các bậc đi trước mà chế ra khẩu hiệu. Những khẩu hiệu của ta là: “Nhà nhà Chí Phèo, người người Chí Phèo“; hay: “Làm Chí Phèo mới biết nghèo là nhất“; hoặc: “Khối đại đoàn kiết Chí Phèo“ (lưu ý: “kiết“ chứ không phải “kết“, xin đừng nhầm), vân vân… Từ nay, sự nghiệp của ta và lũ lâu la là chỉ việc làm cho cái “gien“ quý hóa  đó trong mỗi con người trở thành gien “trội“ là xong. Cứ chờ đấy.

Ta đã nghĩ tới việc phải xuất khẩu cái “gien“ Chí Phèo đi khắp thế gian. Thế gian này còn nhiều lạc hậu, vớ vẩn lắm, chưa được nếm mùi Chí bao giờ. Tuy thỉnh thoảng cũng biết chửi nhau đấy, song hầu như chỉ là các cuộc chửi tay đôi, tay ba. Phổ biến nhất vẫn là những vụ cả làng xúm vào chửi một thằng, song tuyệt chưa bao giờ thấy một thằng nhảy ra chửi cả làng như ở xứ sở này. Chửi cả làng mà cả làng cứ làm thinh, ai cũng nghĩ chắc nó trừ mình ra. Thế là cả làng yên. Điều đó mới giỏi chứ? Quá giỏi là đằng khác. Thằng chửi giỏi đã đành, cả những thằng nghe chửi cũng giỏi nốt. Xứ sở như vậy thì độc nhất vô nhị, hỏi đã có nơi nào được như thế hay chưa? Vậy thì còn phàn nàn vào đâu được nữa. Ta đúng là một người hạnh phúc, chẳng cần phải nằm mơ cũng được thác sinh ra tại nơi đây. Cái “gien“ Chí Phèo bất hủ ấy mà được xuất khẩu, được nhân ra rộng rãi, thì cả thế gian này (trong tương lai) sẽ chỉ gồm toàn những làng Vũ Đại. Khi đó, chẳng những thân ta kiếp này thỏa chí, mà lũ điếu đóm kia chắc cũng được thơm lây. Chẳng những tông miếu của ta được hương khói nghìn thu, mà tổ tiên của lũ lâu la chắc cũng được bốn mùa cúng tế. À, lại nói chuyện nghìn thu. Từ lâu, ta đã nghĩ đến việc phải tập đại thành một bộ kinh điển về tư tưởng của Chí Phèo để truyền mãi cho muôn đời sau. Ta bèn tập hợp lũ lâu la lại:

 “Các người hãy nghe ta nói đây. Từ khi theo ta tu tập và hoằng dương công án Chí Phèo đến nay, các người đã chứng kiến ta hết đi từ thành công này đến thành công khác. Song các người có biết công lao lớn nhất của ta đối với tư tưởng của Chí Phèo bất diệt là cái gì không?“. 

 “Minh chúa là người đã có công phát hiện ra tư tưởng của Chí Phèo rồi đem nó ra áp dụng một cách vô cùng sáng tạo vào hoàn cảnh thực tiễn của chúng ta“ – thằng lùn mặt tròn lên tiếng.

 “Đó chỉ là một trong những công lao. Song chưa phải là công lao lớn nhất“ – Ta gật gù trả lời nó.

 “Minh chúa là người đã có công phát chuyển những tơ tưởng đó, làm cho ló trở thành một hệ tơ tưởng hoàn trỉnh, tuyệt đối cúng, tuyệt đối văn minh mọi dợ, hơn hẳn những thứ tơ tưởng cũng rả cầy khác…“.  – thằng môi dày khẳng định (thằng này những lúc xúc động quá vẫn hay có tật nói ngọng).

 “Đó cũng chỉ là một trong những công lao. Song vẫn chưa phải là công lao lớn nhất“ – Ta lại hào hứng ngắt lời.

 “Minh chúa là người thấu hiểu sâu sắc những nguyên lý của tư tưởng Chí Phèo. Đến nỗi đã tạo ra xung quanh mình một vầng hào quang, có sức hút mãnh liệt như của những con cái đối với con đực trong mùa động dục. Kẻ ngoan cố, bảo thủ đến mấy đứng trước minh chúa cũng dễ dàng bị thuyết phục. Công lao của minh chúa cao như giời, rộng như bể. Minh chúa là kim thân La Hán của đạo đức, trí tuệ, của chân, thiện, mĩ, của…“ – Đến lượt thằng lùn mặt vuông lên tiếng.

 “Điều đó tất nhiên quan trọng. Song đó là một trong các nguyên nhân dẫn đến những thành công của ta. Ta nhắc lại, nguyên nhân, chứ không phải công lao lớn nhất“ – Ta lại hào hứng ngắt lời. Ta buộc phải làm như thế. Nếu không thì không biết nó sẽ còn ca đến bao giờ.

 “Bình sinh minh chúa là người sinh ra để chiến đấu với toàn những gã khổng lồ. Minh chúa là con châu chấu, nhưng là con châu chấu có cái đuôi rất to. Trên đời này không một chiếc xe nào mà nó ngán cả. Đá ngã xe chẳng qua chỉ là chuyện nhỏ như con thỏ. Công lao của minh chúa là đã dạy cho những gã khổng lồ một bài học, rằng đừng có dại mà dây với lũ châu chấu chúng ta“ – Đến lượt thằng lẻo khoẻo hùng hồn.

 “Ý hay đấy. Có khí phách lắm. Điều đó thì tất nhiên rồi. Song cũng vẫn chưa phải là công lao lớn nhất“ – Ta trả lời, cảm thấy trong lòng vô cùng hưng phấn.

 “Vậy thì những đầu óc thiển cận của lũ chúng tôi xin chịu. Xin minh chúa giải thích cho chúng tôi được mở rộng tầm mắt“ – Tất cả đồng thanh.

Bấy giờ ta mới lấy lại tư thế, chắp tay sau đít nhìn khắp lượt lũ lâu la rồi trịnh trọng ngôn ra một chân lý:

 “Công lao to lớn nhất của ta, là đã chứng minh một cách hùng hồn, bằng thực tiễn hết sức sinh động, rằng tư tưởng của Chí Phèo vẫn tuyệt đối đúng, ngay cả trong thời buổi không có những Bá Kiến, Lý Cường, Đội Tảo… hiểu chưa?“. 

Tất cả cùng ồ lên một tiếng để tỏ rằng mình đã hiểu, đã tâm phục khẩu phục. Chân lý đơn giản ấy té ra không phải ai cũng có thể nghĩ ra được. Việc tiếp theo là tiến hành bộ tập đại thành về tư tưởng của Chí Phèo. Tất cả dễ đến ba vạn chín nghìn trang chia làm bốn năm mươi tập, mỗi tập ngót nghìn trang khổ mười ba nhân mười chín rưỡi được hoàn thành và in photo coppy giấy vụn trong khoảng thời gian kỉ lục. Cái lão Chí Phèo mặt nát như tổ đỉa vì rạch quá nhiều ấy ở dưới suối vàng, chắc chẳng bao giờ nghĩ rằng tên tuổi của mình lại có ngày vinh quang đến thế. Ta không có ý giới thiệu nội dung bộ tập đại thành vĩ đại ấy ở đây, bởi trong khuôn khổ một bài tự bạch thì không thể dài dòng văn tự. Chỉ xin trích một luận điểm cơ bản có tính nguyên lý kim chỉ tây bất di bất dịch được nhấn mạnh ngay tại chương mở đầu như sau:

 “Tư tưởng bất diệt của Chí Phèo vẫn tuyệt đối đúng, vẫn có thể áp dụng một cách rộng rãi và cực kì hiệu quả ngay cả trong thời buổi không có những Bá Kiến, Lý Cường, Đội Tảo với cả binh Chức nữa… Song, quan trọng là vẫn phải có… Thị Nở. Tuy nhiên điều đó không hề gây khó dễ gì, bởi người xưa đã từng khẳng định, rằng tuy thời thế có lúc khác nhau, song Thị Nở đời nào cũng có… Mặc dù đa số Thị Nở càng ngày càng có xu hướng giải phẫu chuyển đổi giới tính thành đàn ông, càng ngày càng thích chuyển sang viết văn, làm thơ, sáng tác ca khúc… Đó là một điều kiện vô cùng thuận lợi cho việc hoằng dương sâu rộng và vận dụng triệt để tư tưởng Chí Phèo. Bởi vì, chính lực lượng văn thi nhạc sĩ Thị Nở đực cái giả cầy lẫn lộn ấy là một cái vốn rất quý…“. 

Văn chương của “Tập đại thành“ đại loại như thế. Còn những thành tựu cụ thể của ta trong việc thực hành tư tưởng Chí Phèo thì kể sao cho xiết. Việc này xin nhường lại cho các nhà học giả học thật, các nhà nghiên cứu nghiên vớt, không đời này thì đời sau, không đời sau thì đời sau nữa… Ta không thể tự mình thống kê thành tích, đơn giản bởi ta thuộc hạng người khiêm tốn.

Tuy nhiên, sau khi tập đại thành được làm xong, trong lòng ta bỗng xuất hiện một mối lo canh cánh. Liệu những tư tưởng trứ danh của Chí Phèo mà ta đang là đại diện kiệt xuất đây có được mãi muôn thuở bền vững âu vàng? Có truyền được đến muôn đời con cháu hay không? Phải bói một quẻ mới được. Ta lại tìm về lão học giả méo mồm ở phố huyện. Cả lũ rồng rắn theo ta tiền hô hậu ủng, đi đến đâu huyên náo đến đấy. Trẻ con sợ không dám khóc to, phụ nữ thẹn quên cả cài nút, chó gà nháo nhác, kêu inh ỏi.

Lão học giả méo mồm làm ra vẻ thạo đời bảo: “Dân xứ này mười phần ngu đến chín rưỡi, giời cho mỗi cái năng khiếu Chí Phèo là bẩm sinh, còn những thứ khác chẳng qua do bắt chước hoặc a dua mà có. Anh đã biết khêu gợi trúng vào cái sở trường ấy của họ thì thành công là cái chắc. Cần đếch gì phải bói với toán“.  Ta bảo: “Thiên có thiên thời, địa có địa lợi, nhân có nhân hòa (ta nói chữ rất trơn tru). Dù thế đếch nào thì tôi cũng cứ muốn ông gieo cho một quẻ“.  Lão méo mồm phán chắc như cua gạch: “Thiên hạ vừa trải qua thời ‘bĩ’, thiên địa bĩ. Sau ‘bĩ’ tất đến ‘đồng nhân’, sách trời đã dạy thế, đếch cần gieo cũng biết cả thiên hạ đang ứng với quẻ ‘thiên Hỏa đồng nhân’…“.

Ta hỏi “đồng nhân“ nghĩa là gì? lão méo mồm giảng như máy khâu: “Đồng nhân nghĩa là một lũ người. Ví dụ lũ trộm gọi là đồng đạo, lũ quan gọi là đồng liêu, lũ đồ tể gọi là đồng dao, lũ xu nịnh gọi là đồng điếu, lũ chờ thời gọi là đồng phục, lũ hết thời gọi là đồng nát, lũ ở bẩn gọi là đồng hương (cùng mùi), vân vân… Đấy, cái lũ rùng rùng bám sau lưng anh kia chính là ứng vào quẻ “đồng nhân“ ấy đấy“.

Ta bảo lão rằng không ngờ trên đời lại có lắm thứ “đồng…“.  đến thế. Vậy cụ thể trong trường hợp của ta thì gọi là “đồng“ gì? Lão méo mồm cáu: “Là ‘đồng chí’, hiểu chưa? Chẳng phải các anh đang cùng tu tập duy nhất một loại công án có tên Chí Phèo đấy hay sao? Vậy mà còn phải hỏi“.  Ừ nhỉ, cái đại từ cửa miệng ấy ngày nào mà ta và mọi người chẳng phải dùng đến. Thế mà tự nhiên bỗng quên béng đi mất.

Ta hỏi tiếp thế quẻ “đồng nhân“ nói gì? Lão méo mồm bảo: “Đồng là đại đồng, là múa gậy vườn hoang, là cả thiên hạ chỉ còn một cánh đồng, tha hồ mà múa may“.  Ta lại hỏi vậy làm thế nào để thi hành cái đạo “đồng nhân“ ấy? Lão méo mồm tuôn ra một tràng: “Thi hành đạo ‘đồng nhân’ chung qui chỉ là những mánh khoé đối xử với con người. Người mình yêu thì trái cũng hóa  phải, kẻ mình ghét thì phải cũng hóa  trái… Cái gì thuộc về mình thì xấu cũng thành tốt, thối cũng thành thơm, lưu manh biến thành tử tế. Cái gì thuộc về kẻ khác thì ngược lại, tốt thành xấu, thơm thành thối, tử tế biến thành lưu manh. Dấu hết sự thật đi tất sẽ trở thành bậc thánh nhân đạo cao đức trọng… Vơ lấy những cái tốt của kẻ khác gắn vào cho mình, lại mang những cái đểu của mình gắn vào cho nó, rồi nhân danh đám đông, vừa đá bóng vừa thổi còi, vừa la làng vừa ăn cướp, rồi cả vú lấp miệng… thế thì ai còn dám nghi ngờ gì nữa. Làm được như thế mà cơ đồ không vững như Thái Sơn thì mới là chuyện lạ“.

Lão méo mồm quả là kẻ đọc sách nhiều có khác, lão nói cứ y như thật. Điều quan trọng nhất nghĩa là ta đã ứng vào mệnh giời, mệnh giời thuộc về ta. Đã đến nước ấy, thì ta dẫu có không muốn thành công cũng không được. Mệnh giời đã phán như thế thì ta sướng rồi, yên tâm rồi. Thật là ứng vào cái câu mà thánh nhân đã dạy, rằng sáng nếu được xơi cao lương mĩ vị giả, chiều dẫu có bị thổ tả thật cũng cam.

Ta sẽ kết thúc thiên tự bạch này ở đây thôi. Bây giờ, nếu có ai đi ngang qua chỗ ta, chắc chắn sẽ chẳng khó khăn gì mà không nhận ra rằng mình đang đi lạc vào làng Vũ Đại. Đơn giản bởi không tai phải thì tai trái, không tai trái thì cả hai tai, thể nào cũng nghe văng vẳng tiếng chửi của những Chí Phèo hậu sinh, hậu hiện đại như ta, nhưng chúng ta không chỉ chửi cả làng như cụ tổ Chí Phèo ngày trước đâu. Bởi vì như ta đã nói ngay từ đầu, rằng chúng ta giờ đã vượt xa cụ tổ ấy nhiều lắm. Ví dụ một đoạn thôi nhé:

 “Này thì thiên địa tiên sư! Này thì tiên sư thế giới! Tại sao chúng bay cứ chạy vùn vụt, làm ông phải đuổi theo bở cả hơi tai. Tối qua ông được mỗi bát cháo hành, hôm nay cũng chỉ hy vọng được thêm một thìa nữa. Hỏi làm sao ông chạy được? Nếu ông quyền to như Thượng Đế, ông sẽ bắt tất cả chúng bay dừng lại, để mình ông chạy trước cái đã. Chúng bay cứ càng ngày càng bỏ ông ở lại tít phía sau. Đã thế ông không thèm chạy nữa, ông bò đây. Ông vừa bò vừa ngoái lại đằng sau vậy. Dù sao thì ngày xưa, ông cũng đã từng thắng chúng bay trong mấy cuộc chạy thi rồi. Tiên sư thế giới, ối giời đất ôi, ối làng nước ô… ô… ôi!…“

SG, Mùa đông 2006

Nguồn: Tạp văn Phạm Lưu Vũ