Thấy
gì qua vụ bài báo 'Rửa vàng bằng cơ chế' bị bóc?
Vualambao - Sáng 24-4, Báo Thanh Niên đăng bài “đinh”
về đề tài kinh tế: Rửa vàng bằng cơ chế?. Theo bài báo, cơ chế quản lý vàng tù
mù, rối rắm, bất minh của Ngân hàng nhà nước đẻ ra tình trạng chênh lệch giá
vàng trong nước và quốc tế cao bất thường trong mấy năm qua, tạo kẽ hở để ai đó
trục lợi hàng trăm triệu USD, gây mất ổn định nền kinh tế - tài chính – tiền tệ
quốc gia.
Với những dữ
liệu cụ thể về từng chủng loại, số lượng, giá trị nhập vàng của Việt Nam trong
2 năm 2011 và 2012, lấy từ Hiệp hội Vàng thế giới và bối cảnh thị trường vàng
Việt Nam, lập luận của bài báo là có căn cứ và khá thuyết phục.
Thiết tưởng,
một bài báo kinh tế, chỉ ra những bất cập trong công tác quản lý, sẽ được giới
chức hữu trách nghiêm túc nghiên cứu, để điều chỉnh chính sách sao cho đúng
đắn, góp phần tháo gỡ khó khăn đang trầm trọng của nền kinh tế, nào ngờ…Ngay
tối 24-4, Thời sự VTV1 đưa tin, chiều cùng ngày, Ngân hàng nhà nước đã họp báo,
ra thông cáo bác bỏ quan điểm bài báo Rửa vàng bằng cơ chế?, lớn tiếng chối bỏ
sự thật rành rành giành độc quyền cho thương hiệu vàng miếng SIC(!?). Trước đó
vài giờ, trên thanhnienonlines, bài báo trên bỗng âm thầm không cánh mà bay! Rõ
ràng, phản ứng của Ngân hàng nhà nước trong vụ này bén nhạy và quyết liệt hơn
hẳn phản ứng của Bộ Ngoại giao Việt Nam sau mỗi lần Trung Quốc xâm phạm thô bạo
chủ quyền. Theo kinh nghiệm của báo giới, việc “bóc” bài báo trên ngoài tầm tay
của Thống đốc Bình. Muốn “bóc” được, phải có lệnh từ Trưởng ban Tuyên giáo Đinh
Thế Huynh, hoặc Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh, hay Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng.
Có bình thường
không, khi một bài báo kinh tế làm cho Ngân hàng nhà nước nhảy dựng như đỉa
phải vôi? Vì sao mấy tháng trước đây, hàng loạt tờ báo đăng tải vụ bê bối các
“cá mập” Bầu Kiên, Trầm Bê… thao túng ngân hàng, khuynh đảo tài chính – tiền tệ
quốc gia, không thấy Ngân hàng nhà nước phản ứng tương tự?
Trước vụ bài
báo này, gần đây, giới quan sát từng ghi nhận 2 cú chủ động ra đòn vỗ mặt khá
lộ liễu sau khi Ban Nội chính Trung ương tái lập, chuẩn bị cho Hội nghị Trung
ương 7 vào trung tuần tháng 5 tới, với nội dung kiểm điểm thực hiện Nghị quyết
Hội nghị trung ương 5 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong phòng chống tham
nhũng, lãng phí và tổng kết phê, tự phê trong Đảng. Đó là việc Thanh tra Chính
phủ bất ngờ công bố các sai phạm đất đai ở Đà Nẵng trong thời kỳ ông Nguyễn Bá
Thanh còn làm Chủ tịch, rồi Bí thư và sai phạm đất đai ở Hà Nội khi ông Nguyễn
Phú Trọng còn làm Bí thư. Các vụ sai phạm trên đều gây thất thoát ngân sách
hàng nghìn tỷ đồng.
Võ Văn Tạo
Từ
thống kê về Việt Nam của Hiệp hội Vàng thế giới:
“Rửa” vàng bằng cơ chế ?
Những bí mật
của thị trường vàng Việt Nam đã được “kể” ra từ những con số thống kê của Hiệp
hội Vàng thế giới.
Lượng vàng VN
nhập khẩu
Nguồn: Hiệp
hội vàng thế giới - Đồ họa: Hồng Sơn
Hàng tỉ USD
nhập vàng lậu ?
Theo Hiệp hội
Vàng thế giới, chỉ trong hai năm 2011 và 2012, tổng nhu cầu vàng VN đã lên đến
gần chục tỉ USD. Trong đó, giá trị vàng nữ trang nhập đã lên đến con số gần 1,3
tỉ USD. Cụ thể, lượng vàng nữ trang VN nhập khẩu năm 2011 là 13 tấn, trị giá
634 triệu USD. Sang năm 2012, ngoại tệ nhập vàng nữ trang còn nhiều hơn. Quý 1
nhập 5 tấn, trị giá 269 triệu USD, quý 2 nhập 3 tấn, trị giá 156 triệu USD, quý
3 nhập 2,5 tấn trị giá 130 triệu USD và quý 4 là 2 tấn, trị giá 111 triệu USD.
Tổng cộng, năm 2012 VN đã nhập 12,5 tấn, trị giá 666 triệu USD. Chỉ tính riêng
vàng nữ trang, trong 2 năm qua VN đã bỏ ra gần 1,3 tỉ USD để nhập khẩu. Đáng nói,
cho đến nay NHNN chưa cấp phép cho bất cứ đơn vị nào nhập vàng nữ trang và nếu
đúng thì số vàng nữ trang với khối lượng lên tới trên 25,5 tấn này là nhập lậu
hoàn toàn.
Cũng theo thống kê của Hiệp hội Vàng thế giới,
trong 2 năm này số lượng vàng thỏi nhập vào VN còn lớn hơn nhiều. Cụ thể, trong
năm 2011 vàng thỏi nhập vào VN tổng cộng là 87,8 tấn, trị giá 4,561 tỉ USD. Năm
2012, con số này cũng không kém với tổng cộng là 75,2 tấn, tương đương trên 4
tỉ USD. Riêng với vàng thỏi, trong năm 2011 và 2012, NHNN cũng không cấp phép
công ty nào được nhập loại vàng này. Vì vậy, vàng thỏi chỉ có thể vào thị
trường nội địa theo 2 con đường. Thứ nhất là NHNN cho phép các NHTM mua trạng
thái nước ngoài và thứ hai là vàng thỏi nhập lậu.
Những con số
trên nói lên rằng, vàng lậu đã, đang và sẽ tiếp tục tràn vào VN. Đây cũng chính
là nguyên nhân gây biến động tỷ giá trong suốt thời gian qua. Điều này hợp lý
và lý giải vì sao cầu ngoại tệ “chính thống” của nền kinh tế mấy năm nay không
tăng, dự trữ ngoại tệ tăng mạnh nhưng “sóng tỷ giá” vẫn thỉnh thoảng lại nổi
lên. Ngay tại thời điểm này, khi khoảng cách giá vàng trong nước và thế giới bị
đẩy cao lên mức kỷ lục, trên 6 triệu đồng/lượng, thì tỷ giá ngoài thị trường tự
do lại bị hun nóng một cách đáng ngờ.
Hợp pháp hóa
vàng lậu ?
Với những biến
động tại thị trường vàng, các chính sách xuất – nhập và cuộc chuyển đổi vàng
phi SJC sang SJC trong thời gian qua hé lộ khả năng đã có tình trạng trục lợi
chính sách để “rửa” số lượng vàng lậu khổng lồ đã tràn vào VN. Bởi như phân
tích trên, ngoài “chui” vào kênh vàng nữ trang, vàng lậu còn có thể được dập
thành vàng miếng giả thương hiệu SJC, vàng nữ trang dưới tên gọi phi SJC. NHNN
đã chính thức quản lý việc dập vàng miếng thương hiệu độc quyền SJC nên nếu
muốn hợp pháp hóa số vàng lậu chỉ có con đường duy nhất là xuất ra rồi nhập trở
lại. Và cũng trùng hợp NHNN “bỗng dưng” (nói bỗng dưng là bởi trước đó, NHNN
công bố có khoảng 500 tấn vàng đang nằm trong dân và lên phương án huy động.
Với lượng vàng trong dân nhiều như vậy, không có lý do gì để nhập vàng) cho
phép tạm xuất vàng phi SJC để tái nhập 11 tấn vàng khối về dập vàng miếng SJC.
Sự “trùng hợp” này rất dễ tạo điều kiện cho vàng lậu được đưa vào diện phi SJC,
sau đó xin phép xuất ra để nhập vào để hợp thức hóa thành vàng chính ngạch. Hay
nói cách khác là “rửa vàng” kiếm lợi khủng. Nếu chỉ lấy mức chênh lệch giữa
vàng trong nước và thế giới trung bình là 3 triệu đồng/lượng thì với 25,5 tấn
vàng nhập lậu, lợi nhuận từ vàng lậu lên cả trăm triệu USD.
Nhưng mọi
chuyện không dừng ở đó. Số vàng lậu nhập vào VN trong 2 năm qua, như thống kê của Hiệp hội Vàng thế giới, là
25,5 tấn (chỉ tính riêng vàng nữ trang).
Đợt “tạm xuất, tái nhập” vừa rồi được
11 tấn vàng và đã được NHNN bán hết sau phiên đấu thầu ngày hôm qua. Như vậy,
còn khoảng gần 15 tấn vàng lậu vẫn đang “ẩn” trên thị trường chờ cơ hội hợp
pháp hóa. Câu hỏi đặt ra là, liệu có xảy ra thêm một cuộc tạm xuất – tái nhập
để chuyển thể về vàng miếng SJC một cách chính danh nữa hay không? Câu trả lời
vẫn phải chờ, nhưng những biểu hiện của thị trường vàng hiện nay đang cho thấy
điều đó hoàn toàn có thể tiếp tục được thực hiện. Cụ thể, chênh lệch giá vàng
trong nước và thế giới (lý do lớn nhất để phải bình ổn) đang ở mức kỷ lục,
khoảng 6 triệu đồng/lượng, lượng vàng NHNN nhập khẩu trước đó đã bán hết sau 11
phiên đấu thầu… Khả năng tạo những cơn khan hiếm giả gây áp lực xuất – nhập để
hợp pháp hóa vàng lậu là rất lớn.
Giá vàng VN
trong quá khứ có cao có thấp hơn giá thế giới, nhưng mấy năm trở lại đây luôn
cao hơn vàng thế giới rất nhiều. Trong quá khứ, VN có xuất khẩu vàng, nhưng mấy
năm gần đây vàng xuất hầu như không có mà vàng nhập thì rất lớn. Đặc biệt, là
nhập lậu. Đây là kết quả từ chính sách quản lý thị trường vàng yếu kém, tạo cơ
hội cho các đơn vị, giới đầu nậu, giới đầu cơ… thao túng, trục lợi từ ngay trên
cơ chế.
Vàng là thủ
phạm làm tăng giá USD: Tiến sĩ Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN cũng khẳng
định, diễn biến kinh tế vĩ mô chưa cho thấy áp lực căng thẳng quá lớn về đồng
USD. Nhưng vừa qua, sự nóng lên của đồng ngoại tệ này chính do các đầu nậu
tranh thủ nhập vàng đế “kiếm lời”. Ở các địa bàn như TP.HCM, Hà Nội nhu cầu
tiêu thụ vàng bao giờ cũng rất lớn, với mức chênh lệch giá như vừa qua, dễ hiểu
giới buôn lậu vàng chắc chắn đã vào cuộc. Một chuyên gia nhiều kinh nghiệm trên
thị trường tài chính cũng nhận định, trong tình hình khó khăn hiện nay, cầu USD
cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thực sự chưa cao, trong khi đó nhập
siêu quý 1 không quá lớn để gây áp lực lên cán cân thương mại, thì có thể thấy
nhiều khả năng vàng chính là thủ phạm khiến USD đã tăng giá so với VND.Anh Vũ
(ghi)
Nguyên Hằng
Nguồn: vualambao
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét