“Tôi mới ở Úc về, bên đó thấy mấy đài CNN, BBC đều chiếu cảnh công
nhân Trung Quốc nằm trên băng ca được đưa từ máy bay xuống… mà không
thấy cảnh tàu Trung Quốc hung hãn xịt vòi rồng vào các con tàu nhỏ của
mình ngoài biển Việt Nam. Anh coi làm thế nào để các đài CNN, BBC có
băng hình để họ đưa tin khách quan hơn. Công tác tuyên truyền của ta yếu
quá!”.
Một thư khác, lần này là từ một nhà ngoại giao đã về hưu người Mỹ. Đầu thư ông kể vừa đọc một bài dạng ý kiến đăng trên tờ Jakarta Post
trong đó một viên chức ngoại giao Trung Quốc đang đóng tại Indonesia
viết bài sai sự thật về Việt Nam. Lời lẽ của bài báo rất nguy hiểm với
người thiếu thông tin kiểu như, “khi bạn đang đọc bài này thì làn sóng
bạo lực gần đây ở Việt Nam chưa dịu xuống. Hầu như mọi doanh nhân Trung
Quốc ở phía Nam Việt Nam đã là nạn nhân bị đánh đập, cướp phá…”
Nhà cựu ngoại giao nhận xét: “Trong cuộc chiến tuyên truyền, các
phát ngôn viên của chính phủ Trung Quốc hơn hẳn phía Việt Nam. Dù họ có
xấu hổ vì chiến thuật của Trung Quốc hay hồ nghi về các đòi hỏi [chủ
quyền], họ cũng không để lộ ra bên ngoài. Ngược lại Việt Nam có những sự
thật hơn hẳn nhưng khả năng tuyên truyền rất yếu; những phát ngôn phải
cân bằng giữa con đường lên án xâm lược nhưng phải duy trì mối quan hệ
đối tác chiến lược toàn diện”.
Có thể những nhận xét này không tính đến, không biết đến những nỗ lực
bên trong của giới có thẩm quyền. Có thể có những cuộc họp thâu đêm suốt
sáng để tìm giải pháp tốt nhất cho bối cảnh hiện nay. Nhưng đó là những
cảm nhận của người dân trong nước và bạn bè nước ngoài mà giới làm
truyền thông nhà nước không thể bỏ qua.
Khi đài CNN phỏng vấn đại sứ Trung Quốc ở Mỹ và ông này đưa ra toàn
những thông tin sai sự thật, chúng ta không thể trách cứ CNN vì sao
không phản biện, chất vấn lại. Trước hết, phải tự trách mình vì sao
không dùng tất cả nguồn lực trong và ngoài nước cho cuộc chiến thông tin
này. Nếu chúng ta chủ động đưa hình ảnh công nhân Trung Quốc được chăm
sóc như thế nào, nếu các quan chức ngoại giao của chúng ta ở các nước
chủ động viết cho báo ở nước sở tại, nói rõ sự thật gì đang diễn ra trên
Biển Đông, mặt trận thông tin đã không bỏ trống cho Trung Quốc bóp méo
sự thật như hiện nay.
Điều đáng nói là các người bạn thật sự của Việt Nam, mặc dù ngày trước
họ có thể hay viết bài mang tính phản biện đối với các chính sách của
Việt Nam nhưng hiện nay chính họ đang ra sức truyền đi những thông tin
chính xác, nói rõ cho thế giới biết các bước đi rất bài bản của Trung
Quốc trong âm mưu độc chiếm Biển Đông.
Thế mới biết, gian nan mới thử lòng người; những vị trước đây ồn ào cổ
võ cho Việt Nam giờ biến đâu mất hết. Ngược lại những người thật lòng vì
Việt Nam trước sau như một dù có phê phán gì cũng đều vì tấm lòng muốn
Việt Nam vươn lên, vượt qua khó khăn. Phải hiểu điều đó để đừng bị những
lời khen ngợi đãi bôi làm lóa mắt và nghi kỵ những lời góp ý chân
thành.
Có lẽ đã đến lúc phải nhìn lại chiến lược truyền thông một cách cặn kẽ
hơn. Một thời gian dài những gì mà cơ quan quản lý báo chí thường nhắc
nhở các báo là nếu dùng bản đồ Việt Nam nhớ vẽ cho đầy đủ các đảo Hoàng
Sa và Trường Sa. Việc này hoàn toàn đúng đắn. Nhưng chỉ dừng ngang đó
hay bị ám ảnh bởi chuyện đó đến nỗi săm soi các lô gô hình bản đồ nhỏ
bằng con tem để coi có chấm chấm các đảo không thì quá hình thức và máy
móc.
Trong khi đó đến khi hữu sự mới thấy mọi người còn đang rất mơ hồ, ngay
cả những khái niệm rất sơ đẳng như lãnh hải, thềm lục địa, vùng đặc
quyền kinh tế. Nhiều diễn đàn cho thấy việc sử dụng từ ngữ chính xác,
nhất là bằng tiếng Anh để phục vụ cho việc đối ngoại chưa được xem
trọng. Các lập luận và hiểu biết về luật pháp quốc tế để bảo vệ chủ
quyền chưa được luyện tập kỹ lưỡng vì có nhiều thời kỳ chúng trở thành
đề tài “kính nhi viễn chi”.
Cũng vì thái độ “kính nhi viễn chi” đó mà chúng ta còn thiếu nhiều
nghiên cứu sâu hay toàn diện về nhiều đề tài, nhất là trong mối quan hệ
mọi mặt với Trung Quốc. Đến khi hữu sự mới thấy nếu có thông tin nhanh
về mọi chuyện, kể cả tin tức về chuyện những kẻ giả dạng công nhân đập
phá doanh nghiệp thì ắt đã sớm có giải pháp hơn so với những gì đã diễn
ra.
Phải thừa nhận chúng ta đã thua một bước trong cuộc chiến thông tin.
Nhưng muộn còn hơn không. Phải bắt tay ngay vào xây dựng một chiến lược
cụ thể, trong đó tâm điểm là cung cấp thông tin rộng rãi cho báo chí
trong và ngoài nước, kể cả đưa thông tin đúng đắn lên các nguồn phi
chính thống như các mạng xã hội.
Quan trọng hơn là xây dựng tinh thần chịu trách nhiệm trong phạm vi mà
mình đã được giao phó. Nếu chấm dứt cảnh người này chờ người kia, cấp
này chờ cấp nọ, không ai dám tự quyết điều gì mặc dù điều đó về nguyên
tắc đã được phân công cụ thể thì chúng ta đã tiến được một bước dài rồi
đó.
Nguồn: thesaigontimes.vn
(TBKTSG
Online) - Sáng sớm đã nhận những thư không vui. Thư của một nhà khoa
học từ miền Tây (vì chưa xin phép nên chưa tiện nêu tên):
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét