Mấy chục năm trước,
chúng tôi ở công trường 115 nâng cấp đoạn đường 45 km của quốc lộ 43, bắt đầu
từ bản Xồm Lồm và điếm cuối là bến phà Vạn Yên của huyện Mộc Châu. Gọi “công
nhân cầu đường” cho nó oai, chứ thực ra, cái nghề này thời Pháp thuộc người ta
gọi một cách miệt thị là “phu lục lộ”. Dân công trường tứ xứ, học vấn thấp,
thậm chí có khá nhiều trường hợp chưa biết chữ. Tốt nghiệp cấp II đã hiếm, cấp
III lại càng hiếm, chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay. Đây là những anh chị em sa
cơ lỡ vận vì chót thác sinh vào các gia đình mà bố mẹ được/ bị chính quyền xếp
vào thành phần tư sản, địa chủ, có tội với nhân dân.